Jazz jest bardzo popularnym gatunkiem muzycznym. Nic więc dziwnego, że wielu młodych ludzi chce kształcić się pod kierunkiem specjalistów, aby w przyszłości podjąć samodzielną pracę artystyczną. Obecnie studia na kierunku jazz i muzyka estradowa można podjąć na około dziesięciu uczelniach publicznych. Inne podmioty oferują kursy i warsztaty. Scena jazzowa w Polsce jest bogata. Najlepsi na pewno sobie poradzą.

Muzyka jazzowa to styl muzyczny, który narodził się w USA na początku XX wieku, a teraz jest obecny na całym świecie. Dla wielu muzyków niebędących jazzmanami  wydaje się niedostępny. Głównie dlatego, że nauka gry jazzu wymaga dużo czasu, poświęcenia i chęci. Warto jednak podjąć ten trud, aby później cieszyć zmysły słuchaczy zaczarowanymi dźwiękami standardów Luisa Armstronga, Charliego Parkera, Herbie Hancocka czy McCoy’a Tynera.

Scena jazzowa w Polsce

W naszym kraju uprawia się różne style jazzu. Najstarszy z nich, tradycyjny, grały przed II wojną światową orkiestry Kazimierza Turewicza, Jerzego Petersburskiego, Zygmunta Karasińskiego czy Henryka Golda. Po wojnie przyszedł czas na big bandy dixielandowe. Do dziś ta stylistyka nieco podupadła, ale Międzynarodowy Festiwal Jazzu Tradycyjnego Old Jazz Meeting „Złota Tarka” w Iławie przyciąga liczne grono widzów.

Tradycja polskiego jazzu nowoczesnego wyrasta z klasyki amerykańskiej. W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych polscy muzycy sięgali po nagrania Charliego Parkera i Dizzy’ego Gillespiego czy zespołów Milesa Davisa i Johna Coltrane’a. Duży wpływ na popularyzację tej stylistki miały audycje Willisa Conovera w radiu Głos Ameryki. Głównymi propagatorami jazzu nowoczesnego byli wtedy Andrzej Trzaskowski, Jan Ptaszyn Wróblewski i Andrzej Kurylewicz, a później Michał Urbaniak, Zbigniew Namysłowski, Wojciech Karolak i Włodzimierz Nahorny.

Z kolei jazz awangardowy, przede wszystkim free jazz, jest syntezą muzyki poważnej i jazzu. W okresie PRL uprawiali go m.in. Kwintet Tomasza Stańki, Kwartet Zbigniewa Seiferta, Stańko-Vesala Quartet czy Formacja Muzyki Współczesnej Andrzeja Kurylewicza. W następnych latach awangardowy nurt kontynuowali Andrzej Przybielski, Helmut Nadolski, Władysław Jagiełło, Jan Fryderyk Dobrowolski czy Marianna Wróblewska.

Praktyka estradowa

Muzyki jazzowej można posłuchać w co najmniej kilkudziesięciu klubach w całej Polsce. Do najbardziej znanych należą m.in. Jazz Club u Muniaka, Harris Piano Jazz Bar w Krakowie, Vertigo we Wrocławiu, Jazz Club Pod Filarami w Gorzowie, Metrum w Bielsku-Białej, Blue Note w Poznaniu, Jazz Club Muzeum w Jaworznie, Żak w Gdańsku czy Jassmine w Warszawie.

Latem odbywają się liczne festiwale jazzowe pod gołym niebem, które przyciągają tysiące słuchaczy. Są to m.in. Jazz na Starówce (Warszawa), Letni Festiwal Jazzowy (Kraków), Jazz w Lesie (Gdynia), Jazz nad Odrą (Wrocław), Jazz na Molo (Sopot), Warsaw Summer Jazz Days, Jazz Jamboree w Warszawie, Kraków Jazz Autumn, Zaduszki Jazzowe oraz Gdynia Jazz Festival. Zimą od lat przyciąga renomą Bielska Zadymka Jazzowa w Bielsku-Białej, która po latach doczekała się także letniej odsłony. Na trzy odsłony w ciągu roku zaprasza najlepszy Jazz Jantar w Gdańsku.

Polskie uczelnie muzyczne

Studia na kierunku jazz i muzyka estradowa można podjąć na dziesięciu uczelniach publicznych w trybie stacjonarnym oraz zaocznym. Są to m.in. akademie muzyczne w Bydgoszczy, Wrocławiu, Katowicach, Gdańsku, Łodzi, Warszawie i Poznaniu oraz Uniwersytet Zielonogórski, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Nysie.

Studia na kierunku jazz i muzyka estradowa to studia licencjackie lub magisterskie, których program kształcenia zazwyczaj trwa trzy (studia I stopnia) lub dwa lata (studia II stopnia) i kończy się uzyskaniem dyplomu (licencjata lub magistra). Popularne specjalności na kierunku jazz i muzyka estradowa to gitara jazzowa, instrumentalistyka jazzowa, instrumenty jazzowe, jazz i world music, klarnet, klarnet jazzowy, kompozycja i aranżacja jazzowa.

W procesie rekrutacji na studia I stopnia na kierunku jazz i muzyka estradowa brane są pod uwagę wyniki egzaminów wstępnych. Na większości akademii sprawdzane są umiejętności wykonawcze w zakresie przedmiotu kierunkowego (śpiewu lub gry na wybranym instrumencie) oraz słuchu muzycznego. Kandydaci muszą wykazać się ogólną wiedzą muzyczną na poziomie szkoły muzycznej II stopnia.

Nauka teorii muzyki

Na program większości studiów składają się takie przedmioty podstawowe i kierunkowe, jak instrument/śpiew, kształcenie słuchu, harmonia klasyczna i jazzowa, historia muzyki, historia jazzu i pop music, propedeutyka instrumentacji i aranżacji czy zespoły big band.

Zajęcia prowadzą cenieni mentorzy i wykładowcy. Pod ich kierunkiem możesz liczyć na dalszy rozwój talentu poprzez warsztaty instrumentalne czy kursy improwizacji. Studia przygotowują do wykonawstwa estradowego oraz podejmowania twórczych inicjatyw w tej dziedzinie.

Przyszłość jazzu

Na polskiej scenie jazzowej co roku pojawiają się twarze, które warto zapamiętać. Obiecująco rozwija się kariera Kuby Więcka (rocznik 1994), saksofonisty i kompozytora koncertującego z czołowymi przedstawicielami światowego jazzu, który kształcił się w kopenhaskim Rhythmic Music Conservatorium.

Coraz mocniej świecą gwiazdy Macieja Obary, saksofonisty i kompozytora, a także Dominika Wani – adiunkta w Katedrze Muzyki Współczesnej, Jazzu i Perkusji w Akademii Muzycznej w Krakowie oraz wykładowcy w Instytucie Jazzu Akademii Muzycznej w Katowicach, pierwszego w historii polskiego artysty, którego solowy album wydała wytwórnia ECM Records.